Strona główna

Specjalizowane Systemy Elektroniczne
Obrazowej Diagnostyki Medycznej

CQ Elektronik System, Artur Świerc

tel.71 318 01 04
kom. 601 794 162
e-mail: info@cq.com.pl
http://www.cq.com.pl

English English
Deutsche
Deutsche

 Postawa Ciała

 

PRAWIDŁOWA POSTAWA CIAŁA

 

Jest wiele definicji prawidłowej postawy ciała, oto dwie z nich:

 

1) Przez prawidłową postawę należy rozumieć taką, której układ poszczególnych odcinków ciała względem siebie jest zharmonizowany, a utrzymanie jej wymaga minimalnego napięcia układu mięśniowego i nerwowego

 

2) Postawa prawidłowa to taki kształt ciała wynikający z budowy i nawykowego usytuowania poszczególnych jego części, który sprzyja podstawowym funkcjom organizmu.

  Postawa prawidłowa - nie jest to pojęcie jednoznaczne. Zależy ona od takich czynników jak: wiek (np. postawa starcza, postawa małego dziecka), pora dnia, posiłki, zmęczenie ...

Oceny prawidłowej  postawy ciała w zależności o wieku dokonujemy wg następujących zasad:

POSTAWA MAŁEGO DZIECKA

·  barki nie wystają do przodu

·  tył głowy z plecami są w jednej linii (można to sprawdzić prosząc dziecko o podejście do ściany)

·  wypukły brzuszek

·  lekkie wgłębienie (lordoza) w odcinku lędźwiowym kręgosłupa

·  cały tułów pochylony do przodu

·  lekkie zgięcie bioder i kolan

·  do 4-5 roku życia występuje płaskostopie

POSTAWA DZIECKA W WIEKU SZKOLNYM

·  klatka piersiowa spłaszcza się nieco, przez co zaokrąglenie barków staje się wyraźniejsze

·  brzuch jest nieco mniej wypukły

·  lordoza (wgłębienie w odcinku lędźwiowym) jest wyraźniejsze

·  cały tułów pozostaje lekko pochylony do przodu

·  proste nóżki

·  nieco mniejsze zgięcie bioder i kolan

·  całkowity zanik płaskostopia

WIEK DORASTANIA

·  wyprostowana postawa ciała

·  zmniejszenie się wystawania brzucha

·  zanik zgięcia w biodrach i kolanach

POSTAWA U OSOBY DOROSŁEJ

·  głowa nieznacznie wysunięta do przodu

·  brzuch jest płaski, cofnięty w stosunku do klatki piersiowej

·  wygięcia kręgosłupa w kształcie litery S

 

WADA POSTAWY

  To zmiana utrwalona w układzie kostnym, błędy "trzymania się", to także zaburzenia przestrzennego ukształtowania ciała (Wolański 1958,1979)

Wady postawy mogą mieć różne przyczyny:

1/)   wrodzone (np. dysplazja stawu biodrowego),

2/)   powstałe jako skutek urazów lub chorób,

3/)   nabyte, najbardziej powszechne, spowodowane złymi nawykami (brak ruchu, nieprawidłowe siedzenie itp.),

4/)   nawykowe wywołane wadami słuchu lub wzroku (nawyk garbienia się nad książką).

Wady mogą powstawać w obrębie naturalnych wygięć kręgosłupa poprzez nieprawidłowe ich ukształtowanie lub skoliozy nieprawidłowe wygięcia boczne kręgosłupa. Skolioza występują 3 razy częściej u dziewcząt jak u chłopców, pojawia się między 7. a 18. rokiem życia.

 

JAK POWSTAJĄ WADY POSTAWY
Informacje ogólne

 

W przebiegu rozwoju wad postawy wyróżniamy trzy okresy:
I okres - zmian czynnościowych
Jedne grupy mięśni ulegają osłabieniu i rozciągnięciu, w innych występuje wzmożone napięcie i ich skrócenie. Czas trwania tego okresu może być różny w zależności od czynników, które powodują powstawanie wad. Może on wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy.
II okres - powstawania przykurczy (więzadeł , mięśni i ścięgien)

W tym okresie wprowadzenie ćwiczeń korekcyjnych może być jeszcze całkowicie skuteczne. Okres ten może trwać przez kilka tygodni, miesięcy a nawet lat.
III okres - zmian strukturalnych , czyli utrwalonych przykurczy

Wady postawy w tym okresie określamy jako patologiczne. Ćwiczenia korekcyjne pozwalają zapobiec dalszemu postępowaniu wady, jednak całkowita jej likwidacja jest już niemożliwa i często wymaga złożonego postępowania rehabilitacyjnego.

 

Istotą wad kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej jest pogłębienie lub zmniejszenie fizjologicznych wygięć kręgosłupa. Na podstawie stopnia pochylenia miednicy oraz ruchomości kręgosłupa Wiles rozróżnia cztery zasadnicze typy wadliwej postawy:

  1. Plecy wklęsło-wypukłe - pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej.
  2. Plecy kołyskowe - pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej (hiperlordoza).
  3. Plecy płaskie - brak fizjologicznych wygięć kręgosłupa.
  4. Plecy okrągłe - pogłębienie kifozy piersiowej.

 

 

PLECY WKLĘSŁO WYPUKŁE

W większości przypadków przyczyną powstawania tej wady jest zwiększony kąt przodopochylenia miednicy. Doprowadza to do nadmiernej lordozy lędźwiowej, a przez odcinkową kompensację do pogłębienia kifozy piersiowej. Zmienione ukształtowanie kręgosłupa oraz zwiększone przodopochylenie miednicy wpływa na stan mięśni i więzadeł:

·  mięśnie prostowniki grzbietu odcinka piersiowego ulegają rozciągnięciu a w odcinku lędźwiowym skróceniu,

·  mięsień piersiowy większy i mięśnie obręczy barkowej ulegają przykurczowi,

·  mięśnie pośladkowe ulegają rozciągnięciu i zwiotczeniu,

·  mięsień czworogłowy uda (głowa prosta) ulega skróceniu.
Charakterystyczne w tej wadzie postawy jest :

·  pochylenie głowy ku przodowi,

·  ustawienie barków do przodu,

·  odstawanie łopatek,

·  spłaszczenie klatki piersiowej, która bierze mniejszy udział w oddychaniu,

·  przesunięcie narządów jamy brzusznej ku przodowi i rozciągnięcie mięśni brzucha,
Przesunięcie narządów jamy brzusznej upośledza ruchy oddechowe przepony i utrudnia odpływ z nich krwi żylnej. Prowadzi to do zaburzeń oddychania i krążenia.

Rys.1. Plecy wklęsło - wypukłe (wg Colsona)

PLECY KOŁYSKOWE

W tym typie wady również występuje zwiększone przodopochylenie miednicy. Doprowadza to do powstania hiperlordozy w odcinku lędźwiowo - krzyżowym (kręgosłup odgina się w odcinku lędźwiowo - krzyżowym ostro do tyłu, tworząc krótką, ostrą lordozę), a w odcinku wyższym kręgosłupa tworzy się nadmierna kifoza piersiowo - lędźwiowa. Spojenie łonowe jest tu najbardziej wystającą ku przodowi częścią ciała.
Charakterystyczne w tej wadzie są: zmiana w układzie barków i łopatek. Postawa ciała jest bardzo podobna do postawy o typie pleców wklęsło - wypukłych, a uwagę zwraca przesunięcie górnej części tułowia ku tyłowi. Spojenie łonowe jest tu najbardziej wystającą ku przodowi częścią ciała. Mogą występować zaburzenia oddychania, krążenia, trawienia i miesiączkowania. W wielu przypadkach osoby z wadą postawy typu plecy kołyskowe uskarżają się na dolegliwości bólowe okolicy lędźwiowo - krzyżowej kręgosłupa.

Rys.2. Plecy kołyskowe
(wg Colsona)

PLECY PŁASKIE

Wada ta występuje przy zmniejszonym kącie przodopochylenia miednicy. Charakteryzuje się ona spłaszczeniem lub brakiem fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. W badaniu nie stwierdza się natomiast ograniczenia ruchomości w poszczególnych odcinkach kręgosłupa. U osób z wadą o typie pleców płaskich klatka piersiowa jest płaska, jej ruchomość i pojemność są ograniczone, barki opadnięte. Zmniejszenie fizjologicznych wygięć kręgosłupa powoduje wypadnięcie funkcji amortyzacyjnej kręgosłupa, sprzyja powstawaniu zmian przeciążeniowych i zwyrodnieniowych kręgosłupa, dlatego ludzie z tą wadą często uskarżają się na bóle głowy.
Plecy płaskie są często spotykane u dzieci i młodzieży. Przyczyn należy dopatrywać się w siedzącym trybie życia. Nasze dzieci długo przebywają w szkole i na zajęciach dodatkowych, a kiedy uwolnią się już od obowiązków najchętniej "odpoczywają" przy komputerze lub przed telewizorem. Siedzący  tryb życia wpływa nie tylko na obniżenie ogólnej kondycji organizmu, lecz także na osłabienie siły mięśni.

 

Rys.3. Plecy płaskie
(wg Colsona)

PLECY OKRĄGŁE

W tym typie wady również występuje zmniejszone przodopochylenie miednicy. Doprowadza to do spłycenia lordozy lędźwiowej, czego następstwem jest pogłębienie kifozy piersiowej. Cały tułów nachylony jest do przodu, a równowagę można utrzymać dzięki cofnięciu miednicy do tyłu. Nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym skompensowane jest w odcinku szyjnym zwiększoną lordozą szyjną i pochyleniem głowy do przodu. Wada ta charakteryzuje się :

·  wysunięciem do przodu głowy i barków,

·  odstawaniem łopatek,

·  osłabieniem lub nawet zwiotczeniem mięśni grzbietu,

·  przykurczem mięśni klatki piersiowej

· tym, że kolana i łokcie są często w pozycji lekkiego zgięcia.

Bardzo często funkcja oddechowa klatki piersiowej jest upośledzona. Wada postawy o typie pleców okrągłych może być wrodzona lub nabyta. Nabyta powstaje najczęściej w następstwie chorób takich jak: krzywica, gruźlica, choroba Scheuermanna, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Przyczyną powstawania pleców okrągłych może być dystonia mięśniowa, czyli zaburzenie napięć mięśniowych mięśni grzbietu, które mogą być wynikiem przeciążenia mięśni prostowników grzbietu pracą statyczną np. w czasie nieprawidłowego siedzenia czy stania przy pracy lub nauce.

Rys.4. Plecy okrągłe
(wg Colsona)

 

 

Niniejszy serwis nie ma charakteru konsultacyjnego. Nie zastępuje porady lekarskiej.

Autorzy, konsultanci i wydawcy serwisu nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za błędy czy konsekwencje wynikające z zastosowania informacji dostępnych w tym serwisie.

 


© 2009 Copyright by CQ Elektronik System, Wszystkie prawa zastrzeżone.